Herkese merhaba,
Haziran ayının sonuna geldik. Bu ayı içinde babalar gününü barındırmasından dolayı “Özel Babalar”a ayırmıştık. Özel babaların otizm süresindeki ilk kabul ve sonrasında çocuğa ve özellikle anneye destek konusunu değerlendirdik.
Sanırım kimsenin şüphesi yoktur ki her çocuk sağlıklı, birlik içinde, karşılıklı sevgi ve saygı içinde bir ailede yetiştiği zaman gelişir, olgun bireyler olur. Özel çocuklarımız için anne ve babanın birlikteliği, görev paylaşımı, çocuğun maddi manevi ihtiyaçlarını birlikte karşılamaları, zorluklara birlikte göğüs germeleri çok çok daha önemli.
Bu yazıda özellikle sosyal medya üzerinden yaptığımız paylaşımlarımıza sizlerin yorumlarını, uzmanların görüşlerini derleyip bir özet durum değerlendirmesi ve öneriler paylaşmak istiyorum.
Sosyal medya üzerindeki otizmli çocuklara yönelik gruplara baktığımızda çoğunlukla annelerin dahil olduğunu ve bu konuda daha fazla araştırmacı olduğunu görüyoruz. Belki bu normal olabilir, çünkü çocukların eğitimi, bakımı daha çok anneler üzerinde. O yüzden yapılan yorumlar anneler tarafından geldiği için çok fazla babalardan yorum alamadık. Babalara çok fazla söz hakkı düştü ama babaların katılımı çok çok azdı. Bunu özellikle belirtmek isterim 😊
Evet durum nedir, bir özetleyelim.
- Instagram hesabımız üzerinden bir anket yaptık. Özel babaların ilk teşhis sonrası kabullenme süreci annelere göre daha mı kolay oluyor daha mı zor diye. 195 kişilik katılım sonrası sonuç; %72 daha zor, %28 daha kolay. Bu bariz fark ne kadar gerçekçi sorgulamak lazım ama şu da bir gerçek ki babaların kabullenme süreci anneler kadar kolay olmuyor.
- Babalar çocuklarının problem davranışına karşı daha az sabırlı olabiliyorlar, dolayısıyla olumsuz tepki gösterebiliyorlar.
Toplumda çocuklarla ilgilenme sorumluluğu genelde anneye bırakıldığı ile ilgili bir algı/alışkanlık/beklenti var. Normal gelişim gösteren bireylerin ailelerinde de benzer durum var. Dolayısıyla bu durum sadece özel babalara özgü demek doğru değil. - Yorum yapan uzmanlarımızın görüşüne göre babaların daha zor kabullendiği yönündeki algı doğru değil. Kabullenme sürecinde anne de baba da benzer tepkileri veriyor. Kimi anne daha önce kabul ediyor, kimi baba daha önce kabul ediyor.
- Eşlerin birbiriyle uyumlu geçinmesi çok önemli. Kaygı, stres eşler arasında kopuşlara sebep olabiliyor. Bu da tabii ki çocuğa olumsuz yansıyor.
Pekala çözüm önerileri nelerdir?
- Babayı sürece dahil etmek ve babanın duygusunu duymak önemli. Kimseye zorla bir şeyi kabul ettiremeyiz, ancak sürece maruz bırakabiliriz. Maruz bırakma derken; şüphelerimize dair okumalar, film önerileri, beraber tanı kriterlerine bakma, online olarak m-chat testi uygulama olabilir. Bunlar şüphe durumunda babayı ikna etmek için uygulanabilir. Fakat tanı aldıktan sonra baba hala ikna olmadıysa, beraber birkaç uzmana gidip herkesten ortak duyacağı şeyi kabul etmesi daha kolaydır. Gerekiyorsa ailelerin çift terapisine gitmesi önerilir.
- Babalar evde oldukları her anı eş ve çocukları için verimli geçirmeye çalışmalılardır. Gün içinde eşini arayıp sorma, sıkıntılarını dinleme, onun yanında olduğunu hissettirme bile anneler için çok kıymetli. Akşamları aile meclisleri oluşturulması, çocuklarla ilgili problemlerin paylaşılması ve ortak çözümler bulunması, evdeki görevler ve çocukların eğitimi ile ilgili görevler konusunda iş birliği yapılması, görev paylaşımı ve daha bir çok aksiyon anne ve babanın sağlıklı iletişimi ve karşılıklı sevgi, saygı sonucu belirlenebilir. Yeter ki istensin.
- Babaların yoğun çalıştığı ailelerde, ister istemez büyük yük anneler üzerinde oluyor. Bu yüzden babaların her türlü desteği çok önemli. Unutmayalım, annelerin bu uzun süreçte yalnız bırakılması, desteklenmemesi çocukları olumsuz etkilediği gibi karı-koca ilişkilerini de olumsuz etkiliyor. Bu duruma düşmemek için anne de baba da elinden geleni yapmalı.
- Babaları sürece dahil etmek için annelerin babaya yaklaşımları, üslubu da çok önemli. Öncelikle babanın duyguları anlaşılmalı. Onunla doğru iletişim kurulmalı. Yıkıcı bir üslupla yapılan her iletişim sonuçsuz kalacaktır ve babaları süreçten daha da uzaklaştıracaktır. Yine bu noktada gerekiyorsa bir uzman desteği almak çok önemli.
- Genelde anneler daha fazla otizmli çocukların olduğu ortamların içinde oluyor. Rehabilitasyonda benzer ailelerle tanışıyor, fikir alışverişi yapıyor, dertleşiyorlar. Bu durum annelerin daha rahat kabullenmesini, farkındalığını arttırıyor. Babaların benzer durumu pek olmuyor. Bu durumda önerim, babaların da benzer ortamlara girmesini sağlamak. Özel gereksinimli çocuk sahibi ailelerle ortak etkinlikler, ziyaretler, bazı derslere mümkünse babanın çocuğu götürmesi gibi şeyler yapılabilir.
Umarım paylaşımlarımız bir kaç ebeveyn için rehber olmuştur, hayatlarını değiştirmiştir. Eğer öyle olan varsa bu yazıya yorum olarak bilgi verirseniz seviniriz. Bizim için de bir motivasyon olur, doğru konuları işlediğimize dair 😊
Bu yazıyı da yine şu cümlelerle tamamlamak istiyorum 😊
Ne mutlu o özel babalara ki; bu uzun süreçte eşlerini yalnız bırakmayıp, destek olan, BABALIK kanatları altında koruyup, kollayan, maddi-manevi destek veren, sürekli yanlarında olan ÖZEL BABA’lara.
Saygılar.
Arif Kolaylık