Hakan UZUN
Özel Eğitim Öğretmeni
Eğitim Bilim Toplum Çocuk – EBTÇ
Instagram: @egitimbilimtoplumcocuk
Matematiksel bir işlemi bir çırpıda yapan birine çok zeki derken; empati kurabilen birine neden zeki demeyiz? Zeki olmak sadece sayısal işlemleri yapmak mıdır? Geçmişte sağ beyin sessiz kabul edildiğinden hazırlanan zeka testleri (IQ) sol beyin kapasitesini ölçer niteliktedir. Günümüzde artık sağ beyin özelliklerini de ölçen bir zeka testi tanımlanmış olup adına duygusal zeka denmektedir(EQ)..Büyük beyin=çok zeki olmak? Einstein’ın beyni ortalamadan küçükmüş, beyninde sinir hücrelerinin daha yoğun, nöronların ise ortalama bir beyne göre daha yakın sıralandığı gözlenmiş. Öyleyse Einstein dehasına katkıda bulunan beynin, büyüklüğünden öte işlevselliği (bağlantılar) olabilir.
Böyle bir beynin oluşması için sadece genetik mi? Çevre mi? Gelişimden her ikisi de sorumludur. Tamamen normal bir şekilde tam ve eksiksiz doğan bir bebek doğumundan 10 ay gibi bir süre içinde insan sesine maruz kalmaz ise konuşamayacağı belirtilmektedir (çevre). Doğuştan korpus kallozumu olmayan Kim Peek, korpus kollozomu olmadığı için iki beyin yarısının (sağ-sol) benzer işlevleri paylaşarak daha güçlü bir biçimde tek beyin gibi çalıştığı görülmüş. Her iki beyin yarısında okuma yeteneği olduğu için bir kitabın yanyana iki sayfasını her iki gözüyle ayrı ayrı okuyabilip, 9000 kitabın içindeki bilgileri hatırlayabiliyormuş (fizyoloji).
Beynim sulandı! Aynı anda iki sayfayı okuyabilmek mi!! Beyinle ilgili düşünce tarihinde ilk hipotez Hipokrat’a aittir. Hipokrat, beyin ile davranışlarımız arasında bağlantı kurarken beyinsuyu’nun önemini belirtir. Ona göre, beyinsuyu arttığında yani beyin sulandığında bunama belirtileri oluşur. Günümüzde kullanılan beyni sulanmış kelimesini çağrıștırmıyor mu sizce de?
9000 bin kitaba ömür mü yeter? Öğrenme ömür boyu devam eder lakin ilk üç yılda en hızlıdır çünkü bu dönemde nöronların sayısı fazladır ve birbirleri ile bağlantı kurma kapasiteleri çok yüksektir.
Peki Einstein beyninin yüzde kaçını kullanıyordu? Harvard Tıp Okulu’nda görevli bir nörobiyoloji profesörüne bir röportajında (2009) beyinle ilgili artık bitmesini istediğiniz bir efsane var mı? diye sorulur. Bruce:” Beynimizin sadece %10’unu kullandığımız efsanesi. Beynimizin tümünü kullanıyoruz”.